Student Računarskog fakulteta Relja Mikanović je u četvrtak, 7. decembra 2023. godine odbranio diplomski rad na temu Pregled i poređenje ERP poslovnih rešenja Majkrosoft Dajnamiks 365 Finansije i Operacije i SAP S/4 HANA pred komisijom koju su činili mentor dr Dušan Vujošević i član dr Nemanja Radosavljević.
U uvodu svog rada Relja je istakao sledeće:
Glavna inspiracija za ovaj rad bilo je lično iskustvo koje sam imao radeći kao developer u firmama koja se bave implementacijom ERP rešenja. Prvo, u firmi koja nudi Majkrosoftova rešenja, a potom kao ABAP developer u firmi koja se bavi rešenjima kompanije SAP. Sistemi za planiranje resursa preduzeća (engl. Enterprise resource planning – ERP) jeste softversko rešenje koje mala, srednja i velika preduzeća mogu da koriste za upravljanje resursima, planiranje i automatizaciju rada, kao i bolju organizaciju poslovanja. U to rešenje spadaju sve ključne aktivnosti koje jedno preduzeće vrši. Kako je vreme odmicalo, ta rešenja su se unapređivala i adaptirala trenutnoj situaciji na tržištu, pa se tako pojavilo nekoliko rešenja koja sada imaju najširu primenu. [1] U današnje vreme, ovi sistemi su unapređeni primenom veštačke inteligencije i mašinskog učenja. [2] Još jedan od naziva koji se upotrebljava za ovakav softver jeste integrisani informacioni sistemi.
Ovaj rad će se baviti pregledom i upoređivanjem dva sistema: Dynamics 365 for Finance and Operations (skraćeno Dynamics 365 FO) prvi put objavljenim 2018. godine, koji je proizvod američke kompanije Majkrosoft i SAP S4/HANA, prvi put objavljenim 2015. godine, koji je proizvod nemačke kompanije SAP.
Softversko rešenje Axapta nastalo je kao zajednički proizvod kompanija IBM i Damgaard Data, još u martu 1998. godine. Majkrosoft kupuje to rešenje 2002. godine i izbacuje Axapta 3.0. Četiri godine kasnije, 2006, Axapta menja ime u AX, koji postaje zaštitni znak Majkrosoftovog učešća na ERP tržištu, sve do 2017. godine kad ponovo menja ime, ovog puta u Dynamics 365 for Finance and Operations.
Verzija kojom će se baviti ovaj rad objavljena je 2018. godine, dok je 2020. godine podeljen na dva odvojena proizvoda: Dynamics 365 Finance i Dynamics 365 Supply Chain Management. [3] Sa druge strane, dužu istoriju ima rešenje kompanije SAP, koje je prvi put objavljeno još 1972. godine pod jednostavnim nazivom SAP ERP (verzija SAP R/1 System RF) To rešenje je preuzelo primarnu ulogu na tržištu. Ono se razvijalo i unapređivalo pod tim imenom sve do marta 2015. godine kada menja ime u SAP S/4HANA koje se i danas koristi. U ovom radu biće obrađena verzija objavljena u maju 2020.
godine, ali će se pričati i o klaud verziji koja je prvi put objavljena u martu 2016. godine. [4]
…
Kroz ovaj rad prikazana su jedna od najpopularnijih i najkorišćenijih ERP rešenja današnjice – Dynamics 365 FO i SAP S/4HANA.
Ono što se može zaključiti sa aspekta osnovne arhitekture jeste da su oba sistema dosta kompleksna, imaju svoje ekosisteme koji se uglavnom sastoje od aplikacija i servisa iste kompanije koja ih je i napravila, uz to da je ostavljen prostor za integraciju sa drugim sistemima (međutim, uglavnom su i ti sistemi iz iste porodice). Oba rešenja koriste tradicionalne baze podataka, uz najavu da će većinom preći na klaud rešenja.
Što se same programerske strane i koda tiče, može se reći da je x++ daleko savremeniji, pregledniji i sličniji većini jezika koja su danas popularna, u odnosu na ABAP, koji je ipak dosta više rustičan (što ima smisla, s obzirom na vremenski interval nastanka ova dva jezika). Ono što je pozitivna strana, jeste da današnja SAP rešenja kroz BTP, ostavljaju šansu da se softver razvija i kroz neke druge jezike, kao što je npr. JavaScript. Tu istu šansu pruža i Dynamics ekosistem, međutim više ogleda kroz no-code platformu i pristup programiranju nego upotrebu drugih programskih jezika. – zaključio je Relja.
Fotografije sa odbrane dostupne su u galeriji.